تورم

حاتم بخشى هاى حکومتى+ هزینه هاى بى پروا و بدون برسى هزینه فایده==> کسرى بودجه==> افزایش نقدینگى==> تورم، افزایش قیمت کالاها، دارایى ها و ارز خارجى.  

این داستانى ساده اى است که عمدتا از دهه ١٣٥٠ شروع شد و در واقع بنیاد اقتصاد، سیاست و جامعه را در معرض توفان قرار داد و از تجربه هم درسى گرفته نمى شود. 

در این داستان غم انگیز چیزى پنهان است که مورد حیرت اینجانب شده است. در اوائل دهه ١٣٦٠ من در سازمان برنامه بودم و تورم موضوعى بود که مردم از آن در رنج بودند و روزنامه هم و مقامات هم در مورد آن صحبت مى کردند. روزى در تعطیلات نوروز به اصفهان رفتم براى دیدن آشنایان مرد مسنى از آشنایان که تحصیلات قدیم داشت پرسید دلیل این تورم چیست؟ براى او توضیح دادم که اگر حجم پول زیاد شود و حجم کالاها و تولید و دارائى ها ثابت باشد پول بیشتر به دنبال همان کلاها و داریى هاى واقعى خواهد افتاد و چاره اى نیست جز این که قیمت ها بالا برود چون منطقا قیمت یعنى تعداد ریال براى یک واحد کالا. اگر ریال بیشتر باشد یعنى قیمت بالاتر. ریال هاى اضافى را هم حکومت از طریق بانک مرکزى ایجاد مى کند تا انواع هزینه خود را بپوشاند، هزینه اى که بسیار بیش از در آمد متعارف دولت است. آن فرد مسن پرسید  که پس چرا این مشکل را حل نمى کنند؟ گفتم کسانى که در دولت و مجلس و سایر جایگاه هستند تازه کار و بدون اطلاع هستند. آن فرد روستایى گفت نمى تواند به دلیل بى اطلاعى باشد چون آنچه را تو گفتى من هم فهمیدم! این گفته آن فرد چشم مرا به واقعیت جدیدى باز کرد اما دلیل این که این مکانیزم خطرناک که در جهان طى چند قرن اخیر دودمان حکومت هاى متعددى را بباد داده شده، دیده نمى شود یا انکار مى شود هنوز براى من روشن نشده و پیوسته اسباب تحیر من بوده است.

✍️دکتر محمد طبیبیان

@MohammadTabibian

 

🔵 کانال انجمن اقتصاددانان ایران

🔵 @ieairan